Experimenteren met FDMDV

fdmdv

fdmdvExperimenteren met FDMDV

Al eerder schreef ik een stukje over de nieuwe digitale voice mode FDMDV. Deze afkorting staat voor Frequency Division Multiplex Digital Voice en converteert spraak naar 15 subcarriers op 75Hz afstand. Op een waterval ziet het eruit als een reeks PSK signalen; de totale bandbreedte is slechts 1125Hz. Ik wilde nu wel eens zien wat het nou precies allemaal inhoudt, dus tijd voor een experiment.

 

Ik heb eerst maar eens de benodigde software bij elkaar gesprokkeld. Allereerst heb je het programma zelf uiteraard nodig. Daarnaast moet je ook nog een codec hebben (een contaminatie van COder en DECoder).

Installeren doe je door een folder aan te maken op je computer (bij voorkeur de computer die je ook al voor PSK31 gebruikt omdat daar meestal al de koppeling tussen geluidskaart en transceiver gerealiseerd is) en de beide zip bestanden daar uit te pakken. In het MELP_DLL bestand zitten er twee: gooi de melp.dll voor de zekerheid weg: je moet alleen de melp_1400.dll hebben. Heb je het programma en de melp_1400 codec in de folder staan, dan kan je het programma starten.

Wil je kunnen zenden en ontvangen, dan heb je twee geluidskaarten in je PC nodig. Waarom? Wel, FDMDV is eigenlijk een soort versleutelaar die je tussen je microfoon (ingang geluidskaart2) en je set (uitgang geluidskaart1) zet bij zenden, en de uitgang van je set (ingang geluidskaart1) en de hoofdtelefoon (uitgang geluidskaart2) zet bij ontvangen. Vandaar twee geluidskaarten. Lang niet elke PC heeft dat, en mijn laptop al helemaal niet. Maar daar is een eenvoudige en goedkope oplossing voor: een USB headset! De computerfirma Powerline in Zoetermeer verkoopt die dingen voor nog geen twee tientjes. Op het moment dat je zo'n headset in je PC prikt, ziet deze de headset als extra geluidskaart! Nu nog zorgen dat het FDMDV-programma weet wat hij waarvoor moet gebruiken.

Begin – als het programma gestart is – eerst met het instellen van een paar standaard parameters. Klik daarvoor eerst op Settings. Daar kan je je call invoeren (die wordt digitaal meegezonden met de verbinding). Daarnaast kan je ook de COM poort instellen waarmee je de set op zenden kunt zetten. Ik gebruikte dat ook al voor mijn PSK converter, en de USB-Serial kabel die ik altijd bij mijn laptop gebruik omdat die geen seriele poort van zichzelf heeft, werkte in een keer. Vervolgens moet je de geluidskaarten toe gaan wijzen.

soundcard

De Sigmatel Audio interface is de on-board geluidskaart van mijn laptop. Die wordt met de gewone stekkertjes verbonden met de PSK-interface die ik heb gebouwd en die zit weer aan de accessoireplug achter in de FT857. In de configuratie wordt die geluidskaart dus toegewezen aan de rx input en de tx output. De voice input en de voice output worden toegewezen aan de USB headset. Na deze configuratie moet je er nog wel voor zorgen dat je audio devices enabled zijn en op de juiste geluidssterkte staan in de mixer! 

mixer

In de eigenschappen van de mixer (properties, als je een Engelse versie van Windows hebt) kan je EN kiezen voor welke geluidskaart je wilt aanpassen EN of je dat voor de Opname (recording) mode wilt doen (de ingang) of de Weergave (playback) mode. Je moet dus nogal wat instellingen maken; met de uitgang naar de set moet je de modulatie instellen. Bij een 100W zender wordt geadviseerd om het vermogen van de zender op maximaal 25W te zetten zodat er geen vervorming van het signaal optreedt. Bij deze mode is een goede signaal/ruisverhouding beter dan een hoge S-meter stand. Kijk je in de mode Spectrum, dan moet je een ruisbult zien:

spectrum

Net als bij PSK is een precieze afstemming van groot belang. Dat gaat heel eenvoudig: heb je de waterval in beeld, dan kan je automatisch afstemmen door met de linker muistoets op een willekeurige plek op het scherm te klikken. Het programma zoekt dan automatisch de juiste afstemming. Wil je met de hand afstemmen, dan klik je met de rechter muistoets op de plek waar je de centerfrequentie wil hebben. De cursor verandert in een kruis als je over het venster beweegt.

De toets ALC zorgt ervoor dat er meer energie in de zender wordt gestopt en zou theoretisch de signaal-ruisverhouding moeten verbeteren. Met de TX knop kan je de zender inschakelen, als de COM-poort goed geconfigureerd is. De Squelch schuif aan de rechterkant staat standaard in het midden: dat is eigenlijk te hoog. Begin met deze wat lager te zetten. Heb je eenmaal een verstaanbaar geluid, dan kan je daar eens mee spelen om te kijken wat een comfortabele positie is.

Helaas ging een tweewegverbinding gisteravond niet. Eenweg trouwens ook niet… Zowel Jack PA7RJ als Hans PA4JB meenden wel wat waar te nemen, maar tot een verstaanbare verbinding kwam het niet. Halverwege ons experiment zette iemand nog een draaggolf op onze huisfrequentie waardoor overleg onmogelijk werd. Er moet dus nog een hoop ge-experimenteerd worden om tot een werkend resultaat te komen. Voor alleen luisteren zou een enkele geluidskaart voldoende moeten zijn. In Amerika ligt het centrum van de FDMDV activiteiten op 14.236; dat heb ik gisteren ook maar even aangehouden als testfrequentie. Je weet nooit wie er voor je terugkomt HI. Wordt ongetwijfeld vervolgd, en ik nodig iedereen uit om mee te luisteren of zelfs zenden! Hoe meer testers, hoe meer ervaring.