In de Noorse hoofdstad Oslo is apparatuur ontdekt waarmee alle telefoon- en dataverkeer in het Noorse bestuurscentrum kan worden onderschept. Noorse overheden onderzoeken sinds zaterdag wie in het Regeringskwartier en op andere belangrijke plekken in de stad het afluisternetwerk heeft opgezet.
Met basisstations – netwerkkastjes met een antenne – die zich voordoen als 'gewone' zendmasten wordt de informatie binnengehaald. Ook kan worden gezien wie zich waar bevindt, tot aan de premier en koning toe, zolang hun mobiel verkeer niet afdoende is beveiligd.
De zaak is naar buiten gebracht door het Noorse dagblad Aftenposten, dat maandenlang onderzoek deed. De Noorse veiligheidsdiensten nemen de zaak hoog op, maar weten nog niet wie er achter de spionage zit. Bovendien lijken nog niet alle basisstations gevonden en blijft het netwerk mogelijk gedeeltelijk operationeel.
'Valse' basisstations
De in Oslo ontdekte 'valse' basisstations – zogenoemde IMSI-catchers, en Hee, schreven we daar in Augustus al niet over? – kosten volgens experts tussen de 55.000 en 200.000 euro per stuk. Ze mogen in Noorwegen alleen worden gekocht en gebruikt door de politie, de binnenlandse veiligheidsdienst (PST), een deel van de strijdkrachten en de Nationale Veiligheidsorganisatie (NSM).
Een woordvoerder van de NSM bevestigde zaterdag in een korte verklaring de mogelijke spionagepraktijken, na een eerste eigen rondgang langs de belangrijkste gebouwen in de hoofdstad. Onderscheppingssignalen zouden zijn opgepikt op zeker twintig tot zestig plekken.
Binnen het bereik van die 'signaalpunten' liggen alle ministeries, het parlement, het koninklijk paleis, de kantoren van politieke partijen, het hoofdbureau van politie, het centraal station, het kantoor van minister-president Erna Solberg en voorname defensielocaties.
Juist zaterdag werd bekend dat de Britse geheime dienst GCHQ 2,5 jaar lang het netwerk van het Belgische telecombedrijf Belgacom en dochterbedrijf BICS spioneerde met de installatie van een ingewikkeld virus. Maar wie er achter de afluisterpraktijken in Oslo zit, is nog niet bekend.