Lezing door Jos een succes
Gisteravond werd de bijeenkomst van de Radio Amateurs Zoetermeer opgeluisterd door de lezing van Jos Disselhorst. Tijdens de lezing kwamen uitgebreid de techniek achter de LASER ter sprake, alsmede magneten en magneetvelden, en last but not least supergeleiding.
update: wat er mis kan gaan…
Jos behandelde niet alleen de theorie achter deze verschijnselen, maar luisterde zijn verhaal ook op met praktijkproefjes. Zo was daar het aluminium hoekprofiel waarlangs een magneet maar traag naar beneden wilde glijden. Uiteraard wordt dit veroorzaakt doordat een bewegend magneetveld in een geleider een stroom opwekt. Deze stroom wekt op zijn beurt weer een tegenveld op dat de beweging tegenwerkt. En daarom glijdt de magneet zo langzaam. De reden dat hij niet stil staat, is omdat er verliezen optreden.
Dat is niet het geval bij supergeleiding. Om dat te demonstreren, had Jos een vat vloeibare stikstof meegenomen. Dat werd in een bakje met piepschuim gegoten, en daarin werd een blok gelegd dat bij lage temperatuur (stikstof wordt vloeibaar bij -196C) supergeleiding gaat vertonen. Tijdens het afkoelen werd een magneet met een spacer op enige afstand van het blok gehouden.
Zodra het blok supergeleiding ging vertonen, werd de spacer weggehaald. Het resultaat was, dat de magneet boven het supergeleidende blok bleef zweven. Dit wordt veroorzaakt doordat elke verandering van het magneetveld in de supergeleider een stroom veroorzaakt. Maar die stroom ondervindt geen weerstand en zal dus de beweging van de magneet beantwoorden met een tegenveld om de magneet op zijn plaats te houden. Een zeer bijzondere ervaring om aan het blok te draaien en te trekken en de krachten van de tegen-EMK te voelen.
Jos vertelde tevens wat er allemaal mis kan gaan met supersterke magneten. En dat je vooral niet onaangekondigd met metalen voorwerpen een ruimte met supermagneten – waaronder MRI installaties – moet binnengaan. Van Jan, PD0NLR, ontving ik een linkje wat er allemaal mis kan gaan als je dat wél doet. Kijk hier maar eens…