Een eenvoudige LC meter
Met het bouwen van de BITX20 kwam er natuurlijk weer een nieuw probleem naar voren: de keramische condensatoren. Vooral keramische condensatoren plegen voorzien te zijn van nauwelijks leesbare opdruk, of waren voorzien van afwasbare inkt waardoor de waarde bij het in het zakje doen al gewist was. Een meter is dan onmisbaar.
Sommige universeelmeters beschikken over een mogelijkheid om condensatoren te meten. Zo ook de mijne. Maar nauwkeurig is het allemaal niet, en spoelen meten kon hij al helemaal niet. Nou had ik een tijd terug van Paul PA3DFR al eens een schema gehad van zo'n ding en dat stelde allemaal niet zoveel voor:
Zoals te zien is, zitten er maar 2 chippies in, de spanningsregelaar even niet meegeteld. De LM311 vormt een oscillator die met óf de C aan de ingang en de interne spoel, óf de L aan de ingang en de interne C een oscillator vormt. Omdat de oscillatorfrequentie uiteraard afhankelijk is van de LC-kring, is een calibratie noodzakelijk. Dat gebeurt met de condensator Ccal van 1000pF die zo nauwkeurig mogelijk moet zijn. Ik gebruikte een 1% exemplaar (behoorlijk goed voor een condensator! Meestal is de nauwkeurigheid in de ordegrootte van 20%). Daar heb ik er nog 3 van, dus als je ook een meter wilt bouwen…
Het printje bouwen stelde dan ook niets voor. Ik bakte het geheel op gaatjesbord en dat gaat uitstekend. Van de LC-meter zijn twee uitvoeringen in omloop: 1 met aparte L en C schakelaard en deze uitvoering die een dubbelpolige omschakelaar heeft voor het geheel. Op het printje is het reedrelais te zien aan de linkerkant; het ziet eruit als een IC maar dat is het reedrelais. Daar strak tegenaan aan de rechterkant zit de grote gele calibratiecondensator. De LM311 woont ongeveer in het midden onder de twee weerstanden en rechts is de PIC te zien. Het instelpotje boven de PIC regelt het contrast van het display.
Het bedraden van het display is nog het meeste werk.
Vervolgens de LC-schakelaar aangesloten en de Calibratie drukknop (die gewoon de processor reset. Calibreren doet de meter standaard bij opstarten en dus ook na een reset) en testen maar. Dat was nog een rare gewaarwording: ik had van Paul verschillende software versies gehad. Twee ervan leverden alleen maar 8 zwarte blokjes op en de derde toonde "Calib" op het scherm en vervolgens "C = ". Het leek erop of maar de helft van mijn display werkte. Gelukkig had Robert PA2RDK nog een zelfde 1×16 exemplaar, dus die er maar ingesoldeerd. En sjit…. Weer een half display. Dan maar eens met de sources rommelen. Maar daarvan was de nieuwste uit 1998 en mijn compiler is inmiddels dusdanig verbeterd dat die op de oude source slechts 6 warnings en een paar honderd messages genereerde. Dat ging ook niet werken.
Net toen ik op het punt stond de print met brakke software vliegles te gaan geven, belde Robert en al pratende kwamen we op de functie van jumper J1. In de beschrijving staat dat die dient voor een 2-regelig display en omdat ik een 1-regelig display had, had ik er geen aandacht aan geschonken. Maar het is net andersom. J1 moet dus gesloten voor een 1-regelig display! Probleem opgelost.
Maar het zat me nog steeds niet lekker dat ik over een stuk HEX bestand beschikte zonder de bijbehorende sourcecode. Dus maar eens op internet gaan spitten en uiteindelijk vond ik een gloedjenieuwe source voor deze meter (november 2007) met verbeterde calibratie routines etc. etc. En tevens de mogelijkheid om de source ook te compileren voor de opvolger van de 16F84, de 16F628. Ik draaide de source door de compiler en die kreeg acuut de binaire hik omdat deze tevens de floating point library van Microchip moest hebben. Ook die heb ik gevonden en gestript (als je alle routines erin laat zitten past het niet meer in de PIC). Nogmaals door de compiler en ja hoor! Spelen. Nu heb ik dus de laatste versie in source en ik kan 'm nog compileren ook! Voor de liefhebbers is hier een zip-bestand te downloaden met source, aangepaste floating point library en de hexfile. Kan je naar hartelust zelf experimenteren als je wilt.
Toen was het inbouw tijd. Ik regelde het laatste KGB21 kastje bij Kok in Leiden. Dat is ongeveer mijn standaard kastje; het is het derde meetinstrument dat in dit handige formaat gaat worden. De frequentieteller en dubbeltoon oscillator gingen de LC-meter al voor. Printje op de bodem geschroefd, en weer een front getekend met mijn populaire FrontDesigner. Boeklon erover, en tadaaa! Weer een meetinstrument erbij. Het werkte – met de nieuwe software – in 1 keer. Nooit meer met een vergrootglas die kercootjes onder de bouwlamp hoeven houden. En voortaan spoelen precies kunnen meten. Hoe heb ik ooit zonder gekund…