Interessant artikel in het AD van afgelopen zaterdag. Een medewerker van het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft vermoedelijk zeven jaar lang gespioneerd voor de Russische geheime dienst. Nou komt dat wel vaker voor, en daarnaast is de zaak al uitgebreid in het nieuws geweest. Maar wat opviel, was de manier waarop de informatie naar Rusland gestuurd werd, en dat werd niet overal vermeld.
De 60-jarige Hagenaar verzamelde tijdens zijn werk gevoelige informatie en verkocht dat aan een Duits echtpaar, Andreas en Heidrun Anschlag. Dat echtpaar was volgens de Duitse media een belangrijke schakel in het spionagenetwerk van de Russen. De Duitsers stonden onder anderen in contact met de inmiddels wereldberoemde Russische spionne Anna Chapman , die in 2010 werd gearresteerd in de Verenigde Staten. De Duitse politie ontdekte een link met de Hagenaar toen een groot en wekenlang onderzoek naar de spionage op 18 oktober vorig jaar tot een ontknoping kwam. In alle vroegte viel de politie binnen in het huis van het echtpaar Anschlag in Zuid-Duitsland. Heidrun Anschlag zat toen achter haar radiozender ter grootte van een broodtrommel en stuurde gecodeerde berichten via de korte golf naar Moskou.
En dat was het interessantste stukje uit het hele artikel. Ook tijdens de arrestatie van de spionnen in 2010 was sprake van het gebruik van kortegolf radio voor het versturen van (gecodeerde) berichten. Ook toen was al de conclusie dat het gebruik van de kortegolf zo gek nog niet was. Om te beginnen de afmeting van de zender die in de pers gemeld werd: "ter grootte van een broodtrommel". Klinkt als mijn FT857, en daarmee werk ik ook de hele wereld. De voordelen zijn evident: de complete geheime diensten hebben zich op de digitale wereld gestort. Het internet wordt afgetapt, satellieten afgeluisterd, mobiele telefoons gevolgd etc. etc. Maar ik denk dat er niemand meer in Bletchley Park naar de RA17's zit te luisteren en daar maken de spionnen dankbaar gebruik van. Er zijn tegenwoordig zoveel digitale modes, dat je als amateur maar moet afwachten welke mode er nu weer gebruikt wordt. Zie je onzin op je scherm, dan ga je er automatisch vanuit dat je de verkeerde mode gekozen hebt – maar het kan natuurlijk net zo goed versleutelde informatie zijn… En als je de juiste mode niet kunt vinden, heb je al gauw de neiging om door te draaien over de band. Tussen al die amateursignalen valt een spoortje van een onbekend signaal op de waterval nauwelijks op. De geheime diensten luisteren niet meer mee dus je kunt ongehinderd je gang gaan. En dat blijkt dus wel. Beide spionnennetwerken zijn niet opgerold doordat de zender uitgepeild was of de berichten onderschept waren, maar door andere losse eindjes waar men slordig mee was. Terwijl je in de tweede wereldoorlog toch echt de klos was als je langer dan een kwartiertje in de lucht was met je zender. Zo oubollig zijn die radio'tjes dus nog niet…