Nobelprijs Fysica naar uitvinders van de blauwe LED

Blue-LEd4-300x225De Nobelprijs Fysica 2014 gaat naar de wetenschappers Isamu Akasaki (85), Hiroshi Amano (54) en Shuji Nakamura (60), zo is zopas bekendgemaakt. Zij zijn de uitvinders van de blauwe LED in de jaren 90, die voor het eerst echt bruikbare LED-lampen mogelijk maakte.

 

De Japanner Isamu Akasaki (85), die geboren is in het Japanse Chiran, werkt aan de Meijo Universiteit in Nagoya en de Universiteit van Nagoya in Japan. Daar werkt ook zijn landgenoot Hiroshi Amano (54), die geboren is in het Japanse Hamamatsu. De Amerikaan Shuji Nakamura (60), die zijn roots heeft in het Japanse Seto, is momenteel aan de slag aan de Universiteit van Californië in Santa Barbara. Zij krijgen de Nobelprijs Natuurkunde voor hun uitvinding van de blauwe LED. De prijs is omgerekend 880.000 euro waard.

Transformatie
In de vroege jaren 90 bestonden wel al rode en groene LED's, maar met de uitvinding van de blauwe LED, gebaseerd op halfgeleidende galliumnitride, konden eindelijk witte lampen gecreëerd worden. Het was een ware doorbraak, waar wetenschappers al tientallen jaren hun hoofd op gebroken hadden.

Akasaki werkte samen met Amano aan blauwe LED's aan de universiteit van Nagoya. Nakamura deed hetzelfde bij het Japanse bedrijf Nichia Chemicals. De drie zetten met hun uitvinding een hele transformatie naar minder energieopslorpende verlichting op gang.

"Grote eer"
Voor Isamu Akasaki is de Nobelprijs de hoogst mogelijke onderscheiding. "Er is geen groter eer" (dan de prijs krijgen), zei hij tijdens een live op televisie uitgezonden persconferentie in Nagoya. Hij had woorden van dank voor de steun die hij op veel arbeidsplaatsen kreeg, zoals bij de elektronicareus Panasonic (vroeger Matsushita), de Universiteit van Nagoya en de Meijo-Universiteit.

Shuji Nakamura noemde het winnen van de Nobelprijs "ongelooflijk".

De derde winnaar, Hiroshi Amano, was niet te bereiken omdat hij volgens secretaris Staffan Normark van de Zweedse Academie op een vliegtuig van Japan naar Frankrijk zat.
 
Englert
Vorig jaar kaapten zoals verwacht de Schot Peter Higgs en de Belg François Englert de prijs in de wacht voor hun theorievorming over het higgsboson waarvan het bestaan enkele jaren geleden werd bevestigd.

Gisteren ging de Nobelprijs voor Geneeskunde naar het Noorse echtpaar May-Britt en Edvard Moser alsmede de Amerikaanse Brit John O'Keefe.

De officiële uitreiking van de Nobelprijzen vindt traditioneel op 10 december plaats, de sterfdatum van Alfred Nobel.