Heibel op 5GHz

Zenddinges

ZenddingesBest wel saai. Dat zijn de vergaderingen van licentie-autoriteiten, telecommunicatieassociaties, standaardisatie-instituten, handelsverenigingen of brancheorganisaties meestal. En toch neemt men beslissingen met grote consequenties. Een goed voorbeeld hiervan zijn recente plannen van het 3rd Generation Partnership Project (3GPP).

 

Het 3rd Generation Partnership Project (3GPP), het samenwerkingsverband van standaardiseringsorganisaties, wil frequenties in de licentie- en kostenvrije 5 GHz-band gebruiken om de mogelijkheden van lte (alias 4G) uit te breiden. Dit plan – lte-laa, waarbij laa staat voor license assisted access – moet de mobiele operators helpen om aan de toenemende vraag naar bandbreedte te voldoen. Daar lijkt op zich niets mis mee. Technisch en juridisch is er geen vuiltje aan de lucht. En toch is het een heel slecht idee. De 5 GHz-band wordt namelijk al goed gebruikt.

Jaren geleden werd het door de zegetocht van Wi-Fi te druk op de 2,4 GHz-band, die oorspronkelijk gebruikt werd voor draadloze gegevensoverdracht. Bovendien kwam het tot storingen omdat veel andere toestellen ook actief zijn in deze 2,4GHz band, denk bijvoorbeeld aan magnetrons en Bluetooth-toestellen. Daarom maken de huidige Wi-Fi-netwerken meer en meer gebruik van de 5 GHz-band. En dat zal alleen maar toenemen.

(Geen) problemen

Als nu ook de telecommunicatieproviders gebruik gaan maken van deze band zal dat ongetwijfeld tot problemen leiden. Radiogolven zijn per definitie een ’gedeeld medium‘: hoe meer deelnemers er gebruik van maken, hoe minder bandbreedte er voor iedereen is. Gebaseerd op ervaringen binnen de wlan-industrie ben is de overtuiging dat er interferenties, dus storingen, gaan optreden.

Het 3GPP beweert dat dit niet het geval zal zijn, maar wie een beetje kennis en ervaring op fysisch gebied heeft, zet daar vraagtekens bij. Er zijn weliswaar ook in Nederland tests uitgevoerd waaruit volgens de testers blijkt dat er geen problemen zullen zijn met interferenties, maar de resultaten hiervan zijn niet openbaar gemaakt. Vreemd genoeg is de Wi-Fi-branche er niet bij betrokken. Er is nog een aanleiding voor scepsis: zodra het technisch mogelijk is en het mag, gaan telecommunicatieaanbieders zeker zo veel mogelijk gebruikmaken van de 5 GHz-band om hun data over te dragen. Het is namelijk kosteloos en daardoor erg interessant. Dit zou voor een permanente stroom van data zorgen, die het hele land raakt. Kan je je voorstellen dat dit zonder invloed op bestaande particuliere en zakelijke Wi-Fi-netwerken kan blijven? Dat is niet waarschijnlijk. Vooral niet in dichtbevolkte gebieden.

Ook al is niet bewezen dat gezamenlijk gebruik van de 5 GHz-band door lte en Wi-Fi tot problemen leidt, is het wel het meest waarschijnlijke scenario en moeten wij de bevoegde autoriteiten vragen om de telecomproviders heel goed aan de tand te voelen voordat zij hen toestemming geven. Ook al kunnen zij niet per se bepaalde technologieën weigeren op de 5 GHz-band, er zijn wel standaarden waaraan iedereen moet voldoen. Denk bijvoorbeeld aan de ETSI EN 301 893 (zoals aan het begin al gezegd, standaardisatie-organisaties kunnen best wel saai zijn). Deze standaard heeft als doel om een eerlijk gebruik mogelijk te maken van verschillende technologieën op de 5 GHz-band.

Een belangrijk onderdeel is het feit dat er eerst geluisterd moet worden, voordat er gesproken wordt. Wi-Fi is een vriendelijke technologie die iedereen eerst laat uitspreken, voordat ze zelf het woord neemt. De angst bestaat dat lte hier niet zo braaf zal zijn en iedereen overschreeuwt, waardoor Wi-Fi überhaupt niet meer aan woord komt. In Duitsland hebben de regelgevende instanties alvast een onderzoek gestart naar de invloed hiervan op de plannen van het 3GPP.

Beschikbaar blijven

Feitelijk moet de 5 GHz-band volledig beschikbaar blijven voor Wi-Fi en alle overige licentievrije technologieën. Dit des te meer als er een betere oplossing bestaat voor de vraag van de telco’s naar steeds meer bandbreedte: zij kunnen op zwakke punten en in grootstedelijke gebieden hun eigen Wi-Fi hotspots bouwen. Als dan een smartphone in het bereik komt van deze hotspots wordt het mobiele verkeer automatisch overgedragen aan het Wi-Fi-netwerk. De achterliggende techniek is beschikbaar op basis van de geratificeerde standaard IEEE 802.11u, ook wel bekend als 'Hotspot 2.0' of 'Passpoint'.

Gebruikers worden hierbij automatisch via hun simkaart geauthentiseerd en de datastroom wordt versleuteld voor een hoog niveau van veiligheid. De investeringen voor de benodigde infrastructuur is substantieel lager dan voor lte-laa en de bandbreedte zou meteen enorm groeien. Tevens kan deze technologie worden toegepast in bedrijfsnetwerken, waar zowel de provider als de netwerkeigenaar elkaar kunnen ondersteunen. Beide technologieën, die zo belangrijk zijn voor Nederland als technologie- en kennisland, Wi-Fi en mobiele telefonie, kunnen zo vreedzaam naast elkaar bestaan. Sterker nog: ze zouden elkaar perfect aanvullen. Recentelijk maakten onder meer KPN en Vodafone plannen bekend om telefoongesprekken via een publiek of eigen Wi-Fi-netwerk mogelijk te maken. Laten wij hopen dat dit tot het inzicht gaat leiden dat zo het gebruik van de 5 GHz-band door lte compleet overbodig wordt.