De prefix "PH"
Elke zendamateur met een F-licentie mag een callsign met als prefix PA t/m PH aanvragen. (De PI-prefix is gereserveerd voor onbemande relaisstations, bakenzenders, digipeaters en onderwijsinstellingen)
De prefix PH is echter niet alleen voor de radiozendamateurs gereserveerd. In de luchtvaart wordt al lange tijd van de PH-registratie gebruik gemaakt. Sterker nog; dit jaar is het tachtig jaar geleden dat het eerste Nederlandse vliegtuig de PH-registratie kreeg toebedeeld.
Aanvankelijk begonnen de registraties van de Nederlandse vliegtuigen met de H van Holland, gevolgd door vier letters. Maar omdat er meer landen met een H beginnen, zoals Haïti en Hongarije, wordt het H-N plus drie letters. Op 13 september worden de eerste twee vliegtuigen in het Nederlandse luchtvaartregister ingeschreven: de Fokker F.II’s H-NABC (zie foto) en H-NABD van de KLM.
Het systeem met de landentekens op vliegtuigen werkt prima, maar midden jaren twintig komt er een kink in de kabel. Steeds vaker krijgen vliegtuigen radio's aan boord en die krijgen allemaal een eigen 'radio call sign'. Dat werkt verstorend omdat het 'call sign' van de radio in het vliegtuig kan verschillen van het kenteken op het toestel waarin het is ingebouwd. Dus moeten die twee worden gelijkgeschakeld. In 1928 wordt internationaal vastgelegd dat Nederlandse radiozendstations de 'call signs' PA tot en met PI zullen krijgen.
In eerste instantie wordt gedacht aan de code PE voor radio's aan boord van Nederlandse burgervliegtuigen, maar daar rijst verzet tegen. De Nederlandse PE lijkt radiotelegrafisch nogal op de Britse GE. De directeur van het Nederlandse Bureau Luchtvaart stelt daarom 'PH' voor. De letters PH hebben het voordeel dat de letter H (Holland) al enigszins de nationaliteit aangeeft.
De aanbeveling wordt internationaal overgenomen en heeft tot gevolg dat vanaf februari 1929 het landenteken PH het oude H-N op Nederlandse burgervliegtuigen vervangt. Tot op de dag van vandaag begint de registratie van alle Nederlandse luchtvaartuigen met PH-, gevolgd door drie letters, cijfers of een combinatie van beide.
Overigens is er een nadeel van het gebruik van "PH" in het Nederlandstalig radioverkeer; vaak hoort men "PA" (Pee-Aa) daar waar "PH" (Pee-Haa) geroepen wordt. Bedenk dus goed of je werkelijk een "PH" callsign wilt.
73, PA2RF (ex PH0RF)
www.luchtvaartnieuws.nl