Speech Processor

mic

MicHoewel de meeste moderne HF sets al wel een ingebouwde speech processor hebben, hebben de meeste QRP SSB sets en kits (Bitx20!) geen echte speech processor aan boord. Als je met laag vermogen SSB werkt, is speech processing bijna essentieel om door de QRM heen te komen. Bij speech processing wordt de gemiddelde energie van het spraaksignaal verhoogd waardoor er ook gemiddeld meer HF energie de lucht in gaat. Met verbeterde verstaanbaarheid tot gevolg.

 

De schakeling van figuur 1 is een goedkope speech processor die met minimale bouwinspanningen een goede performance levert. In het schema is een microfoon element aangegeven waarmee een complete speech-processor-microfoon geconstrueerd kan worden in een oude tafelmicrofoon.

schematic

De schakeling bestaat uit een audio voorversterker en een terugkoppelversterker voor de gewenste speech processing. Om de speech processor te laten werken moet schakelaar S1 gesloten worden. Met S1 open heb je een gewone voorversterkte microfoon met R5 als volume regelaar. Als S1 gesloten wordt, zullen spraakpieken van de terugkoppelversterker Q2 in geleiding sturen waarmee de gate van Q1 negatief wordt. Daarmee wordt de weerstand tussen de drain en source van Q1 aanzienlijk hoger. Weerstand R1 laat nog een klein beetje audio door tijdens zeer grote spraakpieken. Deze schakeling heeft veel weg van de audio muting schakeling zoals die in veel QRP transceivers voorkomt. Condensator C2 zorgt voor een geleidelijk verloop van de speech processor acties terwijl C6 zorgt voor een snelle aanspreektijd en trage afvaltijd.

De versterking van de voorversterker wordt bepaald door R3 en R4 en geeft een spanningsversterking van 100. De versterking van de terugkoppelversterker wordt bepaald door R6 en R7 en staat op een spanningsversterking van 10. Door de grote versterking van het geheel kunnen achtergrondgeluiden (zoals muziek) makkelijk opgepikt worden in een lawaaierige kamer. De processor komt dan ook het best tot zijn recht in een relatief rustige omgeving. Indien gewenst, kan de mate van compressie regelbaar gemaakt worden door R7 te vervangen door een 1k weerstand in serie met een 10k of 47k potmeter zoals in figuur 2.

uitbreiding

Als geen condensator (electret) microfoon gebruikt wordt, verwijder dan R13 en R14 uit de schakeling. Mogelijk moet R7 aangepast aan de gebruikte microfoon, of gebruik de schakeling van figuur 2.

Het onderdelenlijstje:

R1   22K ¼ Watt weerstand
R2   1Meg ¼ Watt weerstand
R3,R6,R11   1K ¼ Watt weerstand
R4   100K ¼ Watt weerstand
R5   10K Potmeter 
R7   10K ¼ Watt weerstand
R8   10 Ohm ¼ Watt weerstand
R9,R10,R12   47K ¼ Watt weerstand
C1,C2,C5   .1 Microfarad Keramische schijfcondensator
C3,C4,C6   10 Microfarad Electrolytische condensator (let op de polariteit)
C7   100 Microfarad Electrolytische condensator (let op de polariteit)
D1,D2   1N4148/1N914 diode
IC1   1458  Dual Op Amp IC. Gebruik van een voetje wordt aangeraden.
Q1   2N3904 NPN Transistor
Q2   MPF102 of 2N3819 JFET Transistor. (2N3819 heeft afwijkende pin layout)
S1   Enkelvoudige aan/uitschakelaar