CTCSS op PI2RTD en PI3RTD
Gebruikers van de Rotterdamse relais PI2RTD en PI3RTD moeten er rekening houden dat deze repeaters vanaf 1 mei uitsluitend nog te werken zijn met ingeschakelde Sub-Audio (ook wel CTCSS genoemd). Gebruik van CTCSS zal je steeds meer gaan zien en is vaak noodzakelijk om onderlinge storing te voorkomen. Het probleem is dat als je in een "vreemd" gebied rijdt en je scant op actieve repeaters, het noodzakelijk is om de CTCSS frequentie te kennen. Sommige repeaters melden die frequentie in hun call, en sommige sets (zoals mijn IC7E porto) kunnen CTCSS scannen op een frequentie.
De Rotterdamse relaisstations PI3RTD (2m) en PI2RTD (70cm) werken op dit moment nog met twee squelchschakelingen met twee niveaus. De gebruiker kan van de maximale gevoeligheid profiteren als hij bij zenden een subaudiotoon van 88,5 Hz meezendt. Zonder deze subaudiotoon moet het eigen signaal door het relaisstation worden ontvangen met een SINAD van tenminste 12 à 15 dB om het relais te kunnen gebruiken. Het verschil tussen de squelchniveaus is duidelijk te merken bij mobiel gebruik, vooral op de grens van de reikwijdte. Met meegezonden subaudiotoon blijft het relais ook in diepe fadingperioden open staan, terwijl het signaal van stations zonder subaudiotoon vaak door de fading wordt onderbroken. Een andere reden dat signalen zonder subaudiotoon soms verbrokkeld doorkomen is een te grote zwaai, of het veel te ver in het ‘hoog’ doorlopen van de audioband van sommige sets. Er ontstaan dan vervormingsproducten boven 5000 Hz, die door de ruisdetector van de signaalsquelch worden gezien als een ruistoename, waardoor de squelch dichtvalt. Vaste stations die bij het relais een goed signaal binnenbrengen en waarvan de zwaai niet te groot is kunnen op dit moment nog zonder subaudiotoon gebruik maken van PI3- en PI2RTD. Deze dubbele squelch is altijd bedoeld geweest als een interim-maatregel om enerzijds de onderlinge storing tussen de relaisstations Rotterdam, Venlo en Brakel (B) te beperken en anderzijds gebruikers die nog niet over een subaudiotoongever in de set beschikken nog wat uitstel te geven. De subaudiotoongever is vaak onderdeel van het Continuous Tone Coded Squelch System (CTCSS), waarvan vrijwel alle VHF/UHF sets zijn voorzien die vanaf medio 90-er jaren op de markt zijn gekomen.
Het komt regelmatig voor dat PI3RTD wordt aangesproken door Belgische stations die via ON0GB te Brakel willen werken. Het omgekeerde, aanspreken van ON0GB door Nederlandse amateurs, komt ook regelmatig voor. Beide relaisstations hebben een flinke antennehoogte en het land tussen ON0GB en PI3RTD is grotendeels vlak. Er hoeven nauwelijks condities te zijn of het is raak. Een andere oorzaak is het feit dat gebruikers het zendvermogen veel hoger instellen dan noodzakelijk is voor een goede verbinding. De aanvullende toestemming (AT) voor een onbemand relaisstation vermeldt: ’10. Aanspreekprocedure. Het is toegestaan dat ten behoeve van de aanspreekprocedure een kenmerk in de toegangscode wordt aangebracht. Het in werking stellen van het onbemande station mag niet geschieden door ruis- en stoorsignalen.’ Het gebruik van CTCSS in de relais valt onder de definitie van het bedoelde ‘kenmerk in de toegangscode’ (de subaudiofrequentie). CTCSS maakt het mogelijk dat bij goede condities de gebruikers kunnen kiezen tussen PI3RTD en ON0GB zonder storing door het andere relais. De beheerder van ON0GB heeft eveneens besloten om rond 1 mei 2008 zijn relaisstation op CTCSS-only in te stellen met een subaudiotoon van 79,7 Hz. Deze frequentie komt in het Nederlandse CTCSS-toonschema niet voor.
In Nederland worden maar 4 CTCSS tonen gebruikt. De regio indeling is als volgt:
Regio | Provincie | Hz | Code | CWid |
West | Noord-Holland, Zuid-Holland, Zeeland | 88,5 | H | …. |
Noord | Groningen, Friesland, Drente | 82,5 | F | ..-. |
Centrum | Flevoland, Overijssel, Gelderland, Utrecht | 77,0 | D | -.. |
Zuid | Noord-Brabant, Limburg | 71,9 | B | -… |
Voor Zuid-Holland, Noord-Holland en Zeeland kan je dus met 1 frequentie volstaan. De Rotterdamse repeater is zo netjes zijn CTCSS code mee te seinen in de call: dat is de H die je hoort aan het einde. Voor de verzamelaars is hier de volledige CTCSS code/frequentie tabel:
code | freq. | code | freq. | code | freq. |
A | 67,0 | N | 107,2 | AA | 167,9 |
B | 71,9 | O | 110,9 | AB | 173,8 |
C | 74,4 | P | 114,8 | AC | 179,9 |
D | 77,0 | Q | 118,8 | AD | 186,2 |
E | 79,7 | R | 123,0 | AE | 192,8 |
F | 82,5 | S | 127,3 | AF | 203,5 |
G | 85,4 | T | 131,8 | AG | 210,7 |
H | 88,5 | U | 136,5 | AH | 218,1 |
I | 91,5 | V | 141,3 | AI | 225,7 |
J | 94,8 | W | 146,2 | AJ | 233,6 |
K | 97,4 | X | 151,4 | AK | 241,8 |
L | 100,0 | Y | 156,7 | AL | 250,3 |
M | 103,5 | Z | 162,2 |
Beschikt je set (historische Condor o.i.d.) niet over een CTCSS encoder, dan is er goed nieuws: er wordt aan gewerkt om een ontzettend eenvoudige coder te ontwerpen die door iedereen gebouwd kan worden. Binnenkort in dit theater…