Morse pieper
Voor het oefenen van Morse zijn diverse computerprogramma's beschikbaar. Die programma's beschikken doorgaans over uitstekende faciliteiten voor het trainen van het opnemen van morsesignalen, maar slechts zelden voor het seinen. Daarvoor is hier een eenvoudige schakeling beschreven, die voor een paar euro te bouwen is.
Het schema zal sommigen van U bekend voorkomen: het heeft ook in de Electron van oktober 2005 gestaan. Met de voorbereidingen van de Jota, waar ondergetekende het morsespel voor zijn rekening nam, heb ik het weer opgezocht en gebouwd. Het blinkt echt uit in eenvoud en gebruikersgemak.
Zoals te zien bestaat het schema uit 2 secties. Wordt alleen een piepertje voor eigen gebruik gemaakt, dan hoeft alleen het gedeelte links van de stippellijn gebouwd te worden. Voor de batterij wordt een 4,5V type aangegeven in het schema, maar ik paste met hetzelfde gemak een 9V blokbatterij toe zonder dat er iets heet werd of stuk ging. De opbouw van de schakeling maakte ik voor de Jota expres goed zichtbaar: ik timmerde wat koperen spijkers in een stuk hout en soldeerde daar de onderdelen op.
De astabiele multivibrator is duidelijk zichtbaar en is net zo opgezet als in het schema. Voor de aansluiting met de seinsleutel zit rechtsboven een stuk hoekijzer met een 3,5mm chassisdeel. Ik gebruikte mijn eigen seinsleutel voor de basispost. Beschik je zelf niet over een seinsleutel, dan is deze heel eenvouding zelf te maken.
Gebruik voor de sleutel een reep printplaat, en schroef die met een blokje hout ertussen op de bodemplaat. Ik boorde er nog een extra gat in (net achter de knop) en monteerde een balpenveertje onder de seinsleutel. Met de schroef is nu de slag van de sleutel in te stellen. De knop is een knop voor een meubel; ik kocht 'm bij de bouwmarkt, en het was het duurste onderdeel van de hele morsepieper!
Bij de detailfoto is goed te zien hoe een en ander in elkaar zit. Ik gebruikte de zelfgebouwde seinsleutel voor de nevenpost. Het voordeel van deze schakeling is dat er voor de nevenpost geen elektronica nodig is: alleen een weerstandje en een bipolaire elco – of twee elco's in anti-serieschakeling. Ik heb er nog even het hoofd over gebroken waarom in de nevenpost niet ook gewoon een elco van 4,7uF was gebruikt. Tot ik me realiseerde dat het op deze manier helemaal niet uitmaakt op welke manier je de nevenpost aansluit! Heel handig als je draad gebruikt tussen de hoofdpost en de nevenpost wat niet toevallig rood/zwart is.
Met deze schakeling kan je je in het seinen bekwamen. Alleen, of met een mede-cursist in een andere kamer bijvoorbeeld. En uiteraard is het een uitstekend stukje ondersteuning bij de Jota.