Satellieten botsen
Een Russische en een Amerikaanse communicatiesatelliet zijn in de ruimte met elkaar in botsing gekomen. Dit is de ergste botsing in zijn soort tot nu toe. De Amerikaanse commerciële Iridium satelliet raakte afgelopen dinsdag een niet meer in gebruik zijnde Russische satelliet op een hoogte van ongeveer 800km boven Siberië, volgens een woordvoerder van de Nasa.
Volgens specialisten is het gevaar voor het International Space Station en de shuttle lancering die later deze maand gepland staat, minimaal. Door de botsing is een wolk met puin ontstaan, die in de toekomst goed in de gaten gehouden gaat worden.
Sinds de Russin in 1957 hun Spoetnik lanceerden, zijn er naar schatting 6.000 satellieten in een baan om de aarde gebracht. Satelliet operators zijn zich maar al te goed bewust van het toenemende gevaar van een botsing. De Amerikanen volgen nu het pad dat het puin volgt vanaf de botsing. Men hoopt dat het meeste in de atmosfeer terecht komt om daar te verbranden.
Shuttle lacering
Men maakt zich enigzins zorgen of het puin zich zal verspreiden en een gevaar zal gaan vormen voor het ISS, dat ongeveer 435km onder de plaats van de botsing rondcirkelt.
Volgens de Washington Post zegt een memo van Nasa woordvoerders dat de risico's "iets verhoogd" zijn maar geschat worden als "erg klein en binnen acceptabele grenzen".
Volgens Nasa woordvoerder John Yembrick heeft het ISS "de mogelijkheid om een uitwijkmanoevre te doen indien dat noodzakelijk is". Hij laat weten dat dat al acht keer eerder voorgekomen is gedurende de meer dan 60.000 rondjes die het al om de aarde gedraaid heeft.
Officieel zijn er geen plannen om de vlucht van de space shuttle Discovery later deze maand uit te stellen, hoewel men daar de komende dagen nog eens naar gaat kijken.
Nicholas Johnson, specialist in rondcirkelend ruimtepuin bij het Johnson Space Center in Houston, zegt dat de Hubble Space Telescope en satellieten die de aarde in de gaten houden in hogere banen en dichter bij de botsing hun banen hebben, een groter risico op schade lopen.
'Extreem ongebruikelijk'
Communicatiebedrijf Iridium, met het hoofdkantoor in Bethesda, Maryland, laat weten dat ze een operationele satelliet verloren hebben nadat deze dinsdag geraakt werd door de Russische satelliet. Ze laten weten weten dat hun klanten tijdelijk wegvallende verbindingen kunnen ondervinden totdat ze het probleem vrijdag verholpen denken te hebben. Iridium hoopt de 560kg wegende satelliet, die in 1997 gelanceerd werd, door een van de reservesatellieten die voor dat doel al in een baan om de aarde draaien, binnen 30 dagen vervangen te hebben.
Het bedrijf beschrijft de gebeurtenis als "extreem ongebruikelijk, met een zeer lage kans", en benadrukt dat het niet is veroorzaakt door een fout aan hun kant. De Russische ruimtevaart autoriteiten bevestigen de botsing met hun niet meer functionele 950kg wegende satelliet.
"Er heeft een botsing plaatsgevonden tussen een Iridium 33 satelliet en een Russische Kosmos 2251 militaire satelliet," zegt Generaal Majoor Alexander Yakushin. De satelliet werd in 1993 gelanceerd en was twee jaar later al defect. Rusland heeft niet gereageerd op berichten dat de satelliet niet meer te controleren was.
Ruimtepuin
Afval in de ruimte levert volgens experts een toenemend gevaar voor dit soort botsingen op. Puin dat in een baan om de aarde draait – gedeeltelijk veroorzaakt door het uit elkaar vallen van oude satellieten – heeft zulke ernstige vormen aangenomen dat het tegenwoordig de grootste bedreiging van de space shuttle vluchten is. Volgens de heer Johnson vlogen er begin dit jaar 17.000 door de mens veroorzaakte stukken puin in een baan om de aarde. Deze stukken, waarvan sommige slechts 10cm groot zijn, worden gevolgd door het Amerikaanse Space Surveillance Network – die de informatie doorstuurt zodat astronauten het puin kunnen omzeilen.
Van de 6.000 satellieten die sinds 1957 gelanceerd zijn, zijn er volgens de Nasa nog ongeveer 3.000 operationeel. Europa is recent begonnen met zijn eigen ruimte monitoring programma. Een van de Europese weersatellieten had in december een near miss met een Chinees object. De Europeanen waren zich totaal niet bewust van het gevaar totdat de Amerikanen kontakt opnamen met het European Space Agency om ze op het gevaar te wijzen…