Het was 9 augustus 1922 en voor het eerst werd een tekst op een typemachine in een vliegtuig geschreven. En op hetzelfde moment uitgeprint op de grond. Met dit experiment gaf het Amerikaanse ministerie van Marine de telex vleugels – nu 100 jaar geleden.
Vanaf nu was het mogelijk om draadloos teksten te verzenden met een snelheid tot 100 woorden per minuut. Het ministerie drong direct aan op het mogelijk maken van berichten in de tegenovergestelde richting, namelijk van de grond naar het vliegtuig. Het was de geboorte van radiotelex – “RTTY” (Radio TeleTYpe).
Na de Tweede Wereldoorlog kwamen de eerste telexen in handen van radioamateurs in de VS, die hun zenders vervolgens aanpasten voor frequency shift keying (FSK). RTTY was nu ook in de amateurradiodienst gearriveerd. Met de komst van computers in de particuliere sector aan het begin van de jaren tachtig, vervingen ze de voorheen wijdverbreide elektromechanisch gegenereerde RTTY door zeer eenvoudige RTTY-programma’s. Met de introductie van digitale technologie en de ontwikkeling van nieuwe soorten transmissie zoals PSK31 en later FT8, heeft RTTY zijn vroegere belang in amateurradio verloren. Bij de marifoon is dat anders: ondanks moderne en snelle digitale processen hebben RTTY-uitzendingen daar nog steeds hun plaats, b.v. om te waarschuwen voor gevaren of om actuele zeeweerberichten door te geven aan de schippers. —
De foto toont de teleprinterradio die in augustus 1922 door het Amerikaanse marinedepartement werd gebruikt om getypte radioberichten van een marinevliegtuig te ontvangen. Bron: Library of Congress (publiek domein) –
