Ionoscatter op 50 en 144MHz
Ervaren DX-ers weten dat je troposcatter kunt gebruiken om stations op een afstand van 5-800 km te werken op VHF/UHF/SHF, onafhankelijk van de bandcondities. Maar scatter kan ook plaatsvinden in de ionosfeer. Ionoscatter wordt meestal veroorzaakt door onregelmatigheden in de ionosfeer op een hoogte van 65-85 km waardoor QSO's over afstanden van 1.000-2.000 km mogelijk zijn.
Ionoscatter is de verspreide reflectie van radiogolven in de ionosfeer als gevolg van onregelmatigheden in de verdeling van elektronen, die veranderingen in de brekingsindex veroorzaakt. Scattering komt het sterkst voor in de D-laag tussen 70 en 90 km en werkt het best van 30-60 MHz.
Ionoscatter is een propagatie mechanisme dat 24 uur per dag beschikbaar is en een beetje lijkt op meteor scatter, maar daar behoorlijk van verschilt. Ionoscatter levert een continu zwak signaal en heeft niet de karakteristieke bursts in signaalsterkte wat meteor scatter wel heeft.
Ionoscatter is scatter net zoals troposcatter, maar troposcatter is beperkt tot 7-900 km en heeft geen skip zone. Ionoscatter begint op ongeveer 900 km afstand en reikt tot bijna 2.000 km. Troposcatter werkt op alle frequenties van 50 MHz tot 10 GHz, waar ionoscatter alleen op 50 MHz werkt met soms uitschieters naar 144 MHz.
Dit was in de 50-er jaren al bekend bij de militaire verbindingsdiensten, die daarmee een uptime wisten te realiseren van 99.9%. Dat deden ze dan wel met zenders van 40kW en een antenneversterking van 20dB. Even rekenen: dat is een ERP (Effective Radiated Power) van 4MW. Dat gaan we als amateurs niet halen. Maar als we met 50% betrouwbaarheid genoegen nemen, dan kunnen we van het geheel een 28dB af doen. En dan is 1kW met 8dB antennegain genoeg. Volgens de auteur van dit voortreffelijke artikel niet ongebruikelijk in de amateurwereld. Maar die kent ons AT dan ook niet…
Oh ja, nog een van de belangrijkste tips uit het artikel : Gebruik een horizontale antenne, geen vertikale. Dat scheelt vele dB's. Het artikel vertelt je waarom…
Veel succes op 6m met deze techniek.