Europees systeem waarschuwt voor zonnestormen

Flare

flareOnderzoekers van de Universiteit van Bradford in Engeland laten weten dat ze een nieuwe methode voor het voorspellen van zonnestormen ontwikkeld hebben, waarmee grootschalige uitval van elektriciteits- en communicatienetwerken mogelijk voorkomen kan worden.

Tot nu toe werden de voorspellingen van het zonne-weer gedaan door experts die naar twee-dimensionale satellietbeelden van de zon keken, en aan de hand daarvan een inschatting maakten van de toekomstige activiteit.

Een team van het Centrum voor Visuele Computertechniek heeft nu het eerste geautomatiseerde online voorspellingssysteem gemaakt, dat gebruik maakt van 3-dimensionale beelden van de zon die gegenereerd worden door de Solar and Heliospheric Observatory (ofwel SOHO) satelliet.

Het systeem wordt al gebruikt door de NASA en het European Space Agency. Het Bradford Automated Solar Activity Prediction systeem (ook wel bekend als ASAP) identificeert en classificeert zonnevlekken en voert deze gegevens toe aan een model dat in staat is de waarschijnlijkheid van zonne-uitbarstingen te voorspellen. Het systeem is in staat om zonne-uitbarstingen tot zes uur van tevoren te voorspellen. Het team werkt nu aan een verbeterde nauwkeurigheid voor het voorspellen van grote uitbarstingen op de korte termijn.

Zonne-uitbarstingen sturen grote hoeveelheden hete gassen en manetische velden vanaf het oppervlak van de zon de ruimte in met snelheden van meer dan een miljoen kilometer per uur. Grote serieuze uitbarstingen worden verwacht in de periode 2012 – 2013 als onderdeel van het nieuwe zonnevlekkenmaximum. Een rapport van de US National Academy of Sciences dat in 2008 gepubliceerd werd, schat in dat het vertrouwen in moderne elektronica en satellietcommunicatie betekent dat een forse zonne-uitbarsting tot twintig keer meer economische schade kan veroorzaken dan orkaan Katrina.

Hoewel grote uitbarstingen van de zon en coronal mass ejections (uitstoot van deeltjes en gassen) er normaal een aantal dagen over doen om de aarde te bereiken, staat het snelheidsrecord dat in 1859 gevestigd werd, op slechts 18 uur. Solar flares, die eveneens significante verstoring van communicatiesystemen kunnen veroorzaken, doen er maar een paar minuten over. Daarom is tijdig waarschuwen van vitaal belang, om maatregelen te kunnen nemen om de ergste schade te voorkomen.