Met het vrijkomen van de 472kHz band neemt de activiteit in Europa inmiddels behoorlijk toe. Nou is niet iedereen toegerust om ook te zenden op de band, maar luisteren (bijvoorbeeld met WSPR) kan al een intrigerende bezigheid zijn. Een dipool uitspannen voor die band zal voor de meesten van ons niet weggelegd zijn, maar als je alleen luistert, is een actieve antenne een uitstekende oplossing.
Er zijn heel wat ontwerpen in omloop, maar een van de bekendste is het ontwerp van PA0RDT. Die is gepubliceerd als "mini whip" en het schema daarvan is als volgt:
Niet ingewikkeld. In het ontwerp werd een stukje enkelzijdig printplaat gebruik, waarop met een dremel (frees) eilandjes worden gemaakt, alsmede de antenne zelf. Die bestaat uit de helft van de print:
Een signaal bestaat uit twee componenten: een magnetische en een elektrische component. Met een magnetic loop maak je gebruik van de magnetische component. Het voordeel daarvan is dat deze component tot in het huis doordringt. Maar de elektrische component komt meestal het huis niet binnen. Daar komt bij dat om het huis heen ook nog eens een elekstrisch stoorveld hangt. Het is dus zaak de actieve antenne buiten op te stellen, zover mogelijk bij het huis vandaan en natuurlijk zo hoog mogelijk. Inbouw kan geschieden in een stuk (10cm) 40mm afvoerpijp, voorzien van de bijbehorende eindstukken. In een daarvan kan dan de BNC connector voor het aansluiten van de antennekabel worden gemaakt.
Het voeden van de antenne vindt plaats via de coax kabel. Aan de kant van de set wordt de voeding als volgt op de kabel gezet:
Dit soort antennes zijn breedbandig. Dat betekent dat alles wat op de antenne terecht komt, door de FETs heen gaat tot het moment dat de versterking onder de 1 komt. Maar dat kan behoorlijk hoog zijn. Het gevolg is dat intermodulatie op kan treden waardoor tot S9+20 ('s-nachts) of S9+40 (overdag) op de meter komt te staan zonder dat er iets te horen is. PA3BCA onderkende dat probleem en voegde een bandfilter toe om de rommel uit de set te houden. Hij noemt het zelf een 5-polig bandfilter, maar dat ben ik niet met hem eens. Elke frequentiebepalende component is een pool, dus is dit een 10-polig bandfilter.
Het filter is ontworpen met het programma rfsim99 en oorspronkelijk voor 501-504kHz, maar dat is natuurlijk eenvouding om te katten. Opbouw kan ook hier weer op een stukje printplaat:
Het filter is ca. 40kHz breed en dat is genoeg om de hele band te omvatten:
Heb je geen problemen met alleen de actieve antenne, dan hoef je het filter natuurlijk niet te bouwen. Dat kan je altijd later nog doen als je set teveel intermodulatieproblemen geeft. De Yaesu 8*7 serie ontvangt standaard 500kHz, maar is daar behoorlijk doof. Eventueel kan je na het bandfilter dan nog een versterkertje zetten, bijvoorbeeld een MAR-1 die nog eens 17dB extra toevoegt (bijna 3 S-punten).